Các chỉ định xét nghiệm ung thư vòm họng

Việt Nam là nước có tỷ lệ ung thư vòm họng cao so với thế giới và đang có xu hướng ngày càng tăng. Việc tầm soát ung thư vòm họng giúp phát hiện bệnh sớm, từ đó giúp gia tăng tỷ lệ sống và giảm thiểu các biến chứng nguy hiểm. Vậy các xét nghiệm nào được sử dụng để chẩn đoán ung thư vòm họng và xét nghiệm máu có phát hiện ung thư vòm họng không?

1. Ung thư vòm họng là gì?

Ung thư vòm họng (NPC - Nasopharyngeal Carcinoma) là một loại ung thư vùng đầu cổ, ung thư bắt đầu ở vòm họng (phần trên của cổ họng phía sau mũi) do các tế bào phát triển quá mức.

Theo thống kê của Tổ chức y tế thế giới WHO năm 2020, ung thư vòm họng nằm trong danh sách 36 bệnh ung thư phổ biến. Trong đó, Đông Nam Á là khu vực có tỷ lệ ung thư vòm họng cao nhất trên thế giới, tỉ lệ nam giới mắc ung thư vòm họng cao gấp 3 lần so với nữ giới.

2. Vì sao cần xét nghiệm ung thư vòm họng?

Hiện nay, nguyên nhân gây ra bệnh ung thư vòm họng vẫn chưa được xác định chính xác. Đa số các bệnh nhân mắc bệnh ung thư vòm họng thường được phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn khi kích thước khối u đã phát triển lớn, di căn hoặc lây lan đến các hạch và cơ quan trong cơ thể. Nguyên nhân là do bệnh ung thư vòm họng không có những dấu hiệu nổi bật, không có tính đặc thù nên dễ nhầm lẫn với những triệu chứng của các bệnh lý đường hô hấp trên thường gặp khác.

Việc xét nghiệm tầm soát ung thư vòm họng giúp phát hiện bệnh sớm, từ đó, giúp gia tăng tỷ lệ sống và giảm thiểu các biến chứng nguy hiểm. Khi có các triệu chứng dưới đây, bạn cần liên hệ bác sĩ để thăm khám, đặc biệt là khi triệu chứng không hết sau một vài tuần:

• Có khối u ở cổ: đây là triệu chứng phổ biến nhất
• Tắc hoặc nghẹt mũi
• Cảm giác đầy hoặc đau trong tai do tích tụ chất lỏng trong tai giữa, đặc biệt nếu không biến mất và chỉ xảy ra ở 1 bên tai
• Đau và ù tai, đau họng thường xuyên không hết
• Khó thở hoặc khó nói
• Chảy máu cam thường xuyên
• Đau hoặc tê cứng mặt
• Đau đầu thường xuyên, mệt mỏi
• Khó mở miệng
• Nhìn mờ hoặc song thị (Diplopia - tình trạng mắt nhìn một vật thành hai).
• Giảm cân không giải thích được

Ngoài ra, các đối tượng nguy cơ mắc bệnh ung thư vòm họng cần khám tai mũi họng chuyên sâu định kỳ có thể xét nghiệm ung thư vòm họng để phát hiện sớm bệnh. Cụ thể:

• Bệnh nhân nam giới có tuổi từ 30-55,
• Tiền sử gia đình có người thân mắc bệnh ung thư vòm họng
• Người có thói quen ăn các đồ ăn như cá muối, dưa muối, ....
• Bệnh nhân có tiền sử nhiễm EBV (có kháng thể EBV trong máu)
• Hoặc có các yếu tố nguy cơ như hút thuốc lá, uống rượu bia, làm việc trong môi trường tiếp xúc nhiều với khói, bụi, hóa chất,...

Một số trường hợp được bác sĩ chỉ định xét nghiệm máu ung thư vòm họng

3. Xét nghiệm máu có phát hiện ung thư vòm họng?

Xét nghiệm máu có biết ung thư vòm họng không? Xét nghiệm máu không được chỉ định để xác định chẩn đoán ung thư vòm họng, nhưng có thể chỉ định để xác định mức độ lây lan của ung thư vòm họng. Ngoài ra, xét nghiệm máu ung thư vòm họng như xét nghiệm EBV hoặc SCC có vai trò chỉ điểm gợi ý nguy cơ mắc bệnh ung thư.

• Xét nghiệm công thức máu định kỳ: giúp xác định sức khỏe tổng thể của bệnh nhân, chẩn đoán các vấn đề về dinh dưỡng, thiếu máu (số lượng hồng cầu thấp), bệnh gan và bệnh thận. Qua đó, dự đoán khả năng di căn của ung thư đến gan hoặc xương trước khi làm các xét nghiệm chuyên sâu.
• Xét nghiệm nồng độ kháng thể virus EBV trong máu: được thực hiện trước và sau khi điều trị để xác định hiệu quả của điều trị ung thư vòm họng.
• Xét nghiệm SCC (squamous cell carcinoma antigen): xác định nồng độ kháng nguyên ung thư tế bào vảy.

4. Các xét nghiệm chẩn đoán trong ung thư vòm họng?

Xét nghiệm máu ung thư vòm họng chỉ có vai trò phát hiện các chỉ điểm ung thư,... để chẩn đoán chính xác bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định thêm các kỹ thuật cận lâm sàng gồm gồm:

4.1. Nội soi tai mũi họng

Vòm họng nằm sâu bên trong đầu và không dễ nhìn thấy, vì vậy cần phải thực hiện nội soi để kiểm tra xem có phát triển bất thường, chảy máu hoặc các dấu hiệu bệnh khác không. Có 2 kỹ thuật nội soi:

• Nội soi vòm họng gián tiếp: sử dụng gương nhỏ đặc biệt và đèn sáng để soi vòm họng và các vùng lân cận.
• Nội soi mũi họng trực tiếp: một ống nội soi mềm có gắn camera và đèn được đưa qua mũi để quan sát niêm mạc của mũi họng. Thuốc tê có thể được xịt vào mũi trước khi khám để quá trình nội soi dễ dàng hơn.

4.2. Sinh thiết

Các loại sinh thiết khác nhau có thể được thực hiện tùy thuộc khu vực bất thường. Các tế bào khối u sẽ được lấy ra và quan sát dưới kính hiển vi.

Sinh thiết nội soi: mẫu mô tế bào vòm họng được lấy ra ngoài qua ống nội soi khi bác sĩ sử dụng ống nội soi quan sát phần phía trong vòm họng.

Sinh thiết chọc hút bằng kim nhỏ (Fine needle aspiration (FNA) biopsy): được thực hiện khi có khối u đáng ngờ ở trong hoặc gần cổ. Vùng da chọc kim có thể được gây tê tại chỗ hoặc không. Một cây kim rất mỏng, rỗng được gắn vào ống tiêm để lấy một lượng rất nhỏ dịch và các mảnh mô rất nhỏ của khối u.

4.3. Xét nghiệm hình ảnh

Các xét nghiệm hình ảnh giúp tìm ra vị trí nghi ngờ có thể là bị ung thư, kiểm tra tình trạng di căn hoặc xác định hiệu quả điều trị.

• Chụp X-quang ngực: kiểm tra ung thư vòm họng đã di căn đến phổi hay chưa.
• Chụp cắt lớp vi tính (Computed tomography - CT): xác định vị trí, kích thước và hình dạng của khối u, đồng thời tìm kiếm mở rộng các hạch bạch huyết bị ung thư. Chụp CT còn có giá trị trong việc xác định ung thư vòm họng đã xâm lấn vào xương đáy sọ hay chưa.
• Chụp cộng hưởng từ (Magnetic resonance imaging - MRI): xác định ung thư vòm họng có xâm lấn vào các mô mềm gần vòm họng hay không.
• Chụp cắt lớp phát xạ (Positron emission tomography - PET): xác định ung thư đã di căn đến hạch bạch huyết hay chưa. Kết hợp với hình ảnh X-quang phổi để xác định hình ảnh bất thường trên X-quang phổi có phải là ung thư hay không.

Ngoài xét nghiệm máu ung thư vòm họng thì Chụp CT giúp phát hiện ung thư

Hiện nay, Trung Tâm Tư Vấn Di Truyền và Sàng Lọc Ung Thư – Bệnh viện TWQĐ 108 đã và đang tiếp tục trang bị đầy đủ các phương tiện chẩn đoán hiện đại như: PET/CT, SPECT/CT, MRI..., xét nghiệm huyết tủy đồ, mô bệnh học, xét nghiệm hóa mô miễn dịch, xét nghiệm gen, xét nghiệm sinh học phân tử, cũng như có đầy đủ các loại thuốc điều trị đích, thuốc điều trị miễn dịch tiên tiến nhất trong điều trị ung thư. Điều trị ung thư đa mô thức từ phẫu thuật, xạ trị, hoá trị, ghép tế bào gốc tạo máu, liệu pháp nhắm trúng đích, liệu pháp miễn dịch trong điều trị ung thư, các điều trị mới như liệu pháp miễn dịch tự thân, nhiệt trị...

Sau khi có chẩn đoán chính xác bệnh, giai đoạn, người bệnh sẽ được tư vấn lựa chọn những phương pháp điều trị phù hợp và hiệu quả nhất. Quá trình điều trị luôn được phối hợp chặt chẽ cùng nhiều chuyên khoa để đem lại hiệu quả cũng như sự thoải mái cao nhất cho người bệnh.

Hiện nay, sàng lọc ung thư sớm được coi là biện pháp hoàn hảo trong việc phát hiện và điều trị kịp thời các loại ung thư. Giảm chi phí điều trị và nhất là giảm tỷ lệ tử vong ở người bệnh. Bệnh viện TWQĐ 108 luôn triển khai và giới thiệu tới khách hàng Gói Trung Tâm Tư Vấn Di Truyền và Sàng Lọc Ung Thư – Bệnh viện TWQĐ 108 giúp xét nghiệm gen, chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm các chất chỉ điểm sinh học phát hiện khối u sớm.

Lựa chọn Gói sàng lọc ung thư sớm tại Trung Tâm Tư Vấn Di Truyền và Sàng Lọc Ung Thư- Bệnh viện TWQĐ 108, khách hàng sẽ được:

• Chỉ một lần xét nghiệm gen có thể đánh giá về nguy cơ mắc của 16 loại ung thư phổ biến ở cả nam và nữ (ung thư phổi, ung thư đại trực tràng, ung thư vú, ung thư tuyến tụy, ung thư cổ tử cung, ung thư dạ dày, ung thư tiền liệt tuyến,....)
• Phát hiện sớm các dấu hiệu manh nha của ung thư thông qua chẩn đoán hình ảnh, nội soi và siêu âm.
• Thao tác khám đơn giản, cẩn thận và chính xác.
• Đội ngũ chuyên gia được đào tạo bài bản nghề, đặc biệt là về ung thư, đủ khả năng làm chủ các ca khám chữa ung thư.

Để được hỗ trợ, tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ với chúng tôi:

TRUNG TÂM TƯ VẤN DI TRUYỀN VÀ SÀNG LỌC UNG THƯ – BỆNH VIỆN TWQĐ108

Địa chỉ: số 1 Trần Hưng Đạo, Hai Bà Trưng, Hà Nội.

Hotline:0865.898.108

Email: cgc@benhvien108.vn

Website: http://sanglocungthu108.vn

Thời gian làm việc: 6h30 – 17h00, từ thứ 2 đến thứ 6

Nguồn tham khảo: cancer.org - gco.iarc.fr