Tạo hình đốt sống là gì và được thực hiện như thế nào?

Bạn đã từng nghe đến tạo hình đốt sống bằng cách bơm cement sinh học (polymethylmethacrylate, PMMA) trong điều trị bệnh về cột sống hay giải quyết vấn đề bệnh cột sống trong ung thư di căn xương. Bạn băn khoăn không biết quy trình được thực hiện như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn thông tin tổng quát về tạo hình đốt sống là gì và nó được thực hiện như thế nào?

1. Tạo hình đốt sống là gì?

Tạo hình đốt sống và tạo hình cột sống là các thủ thuật phẫu thuật xâm lấn tối thiểu được thực hiện bởi gây mê toàn thân tại cơ sở ngoại trú. Các thủ thuật này hầu như luôn được thực hiện ở người bị ung thư di căn xương và bệnh cột sống; hiếm khi, chúng có thể được thực hiện ở trẻ em.

Cả hai phương pháp tạo hình đốt sống và tạo hình cột sống đều liên quan đến việc tiêm một loại xi măng gọi là polymethylmethacrylate (PMMA) vào phần xương bị gãy. Kỹ thuật bơm xi măng sinh học dùng bóng (Kyphoplasty) bao gồm một bước bổ sung là chèn và thổi phồng một quả bóng trước khi tiêm xi măng. Hầu hết bệnh nhân về nhà ngay sau một trong hai thủ thuật.

Cả hai ca phẫu thuật đều được thực hiện với sự hỗ trợ của phương pháp soi huỳnh quang, một loại kỹ thuật hình ảnh y tế trong đó một chùm tia X được truyền qua cơ thể. Kỹ thuật hình ảnh này giúp hướng dẫn bác sĩ phẫu thuật khi họ hoạt động.

1.1. Tạo hình đốt sống qua da điều trị xẹp đốt sống

Tạo hình đốt sống qua da, hay còn được gọi là đổ xi măng cột sống với kĩ thuật bơm vào thân đốt sống đã bị xẹp hỗn dịch xi măng sinh học (Methylmethacrylate) qua ống thông (Troca) được chọc qua da dưới được xem qua Xquang truyền hình mà không cần phải phẫu thuật. Kỹ thuật này được tiến hành lần đầu tiên tại pháp và do giáo sư H. Deramond vào năm 1984. Hiện hay kỹ thuật này đang được áp dụng rộng rãi ở rất nhiều nước tiên tiến trên thế giới.

Với mục đích:

• Tác dụng giảm đau.
• Tác dụng làm bền vững thân đốt sống.
• Cầm máu tiền phẫu.

1.2. Tạo hình xẹp đốt sống do loãng xương gây nên đau hoặc lún xẹp do chấn thương

Các tổn thương u gây lên sự tiêu hủy thân đốt sống (di căn cột sống thể tiêu xương, đa u tủy, u hạt tế bào ái toan).

2. Quy trình thực hiện tạo hình đốt sống.

Được thực hiện bởi 2 kỹ thuật chính là:

2.1. Kỹ thuật tạo hình đốt sống qua da bằng bơm xi măng sinh học (Vertebroplasty):

Bác sĩ phẫu thuật sẽ sử dụng một loại kim chuyên dụng dùng để chọc vào thân đốt sống và bơm xi măng. Xi măng sinh học giúp bền vững thân đốt sống, và từ đó làm giảm đau đơn cho người bệnh. Nhưng sau khi bơm thì những đốt sống bị xẹp vẫn chưa trở lại hình dáng ban đầu do áp lực bơm chưa đủ làm nở đốt sống. Và đôi khi do đốt sống bị xẹp quá nặng,dưới áp lực bơm, xi măng có thể tràn ra ngoài đốt sống.

2.2. Kỹ thuật tạo hình đốt sống bằng bơm xi măng sinh học có bóng (Kyphoplasty):

Là kỹ thuật hiện đại nhất hiện nay, đã và đang được áp dụng phổ biến ở nhiều nước tiên tiến trên thế giới. Bệnh nhân sau khi gây tê tại chỗ, bác sĩ phẫu thuật sẽ dùng một kim chuyên dụng có bóng ở đầu chọc vào thân đốt sống dưới hướng dẫn của màn huỳnh quang tăng sáng. Và quả bóng sẽ được bơm căng lên để làm nở đốt sống và trả lại hình dáng ban đầu. Xi măng sẽ được bơm vào khoảng trống vừa tạo trong cột sống sau khi rút bóng ra, mà không chịu áp lực. Vì vậy xi măng rất ít có khả năng tràn ra ngoài. Đốt sống sau khi trở lại hình dáng như ban đầu sẽ tránh nguy cơ gù, trượt cột sống cho người bệnh về sau.

Kỹ thuật này đã khắc phục tất cả các nhược điểm của Vertebroplasty, mà vẫn làm bền vững thân đốt sống, giảm đau cho người bệnh.

2.3. Ca mổ tạo hình đốt sống được tiến hành với các trình tự khá đơn giản:

• Người bệnh được đặt nằm sấp trên bàn mổ. Thuốc tê được tiêm vào vùng da tại nơi đốt sống bị thương tổn. Tại vị trí đó, một cây kim có đường kính khoảng 2mm được luồn vào đốt sống gãy.
• Xi măng lỏng được bơm vào đốt sống, tràn vào các đường gãy và khi khô lại, xi măng sẽ kết dính các mảnh xương gãy lại với nhau tạo thành một khối, không còn bị xô lệch mỗi khi cử động.
• Sau 5-7 phút, khi xi măng khô, kim được rút ra.

Sau khi thực hiện xong khoảng 6 giờ, người bệnh có thể ngồi, đứng dậy hoặc đi lại nếu không bị liệt từ trước mổ.

2.4. Tạo hình đốt sống gãy bằng xi măng sinh học có một số ưu điểm:

• Kỹ thuật đơn giản, nhẹ nhàng chỉ cần gây tê mà không phải gây mê.
• Giảm đau nhanh chóng, thời gian nằm viện và thời gian dưỡng bệnh ngắn (trung bình người bệnh nằm viện 1 đêm, ngày hôm sau xuất viện).

Đối với các trường hợp gãy đốt sống do loãng xương, đây là giải pháp hiệu quả nhất trong việc giảm đau nhanh cho người bệnh.

3. Những đặc điểm cần chú ý khi tạo hình đốt sống.

3.1. Chống chỉ định khi tạo hình đốt sống bằng xi măng sinh học

Chống chỉ định tuyệt đối đối với phẫu thuật tạo hình đốt sống hoặc tạo hình cột sống bao gồm những bệnh nhân có các tình trạng sau:

• Gãy hoặc gãy đốt sống không có triệu chứng được cải thiện bằng các biện pháp bảo tồn (ví dụ: nghỉ ngơi và dùng thuốc giảm đau)
• Rối loạn chảy máu không kiểm soát
• Dị ứng với xi măng xương
• Một khối u liên quan đến ống sống
• Tại chỗ (thân đốt sống) hoặc nhiễm trùng toàn thân

Chống chỉ định bổ sung bao gồm những người bệnh bị đau lưng không liên quan đến gãy đốt sống, chẳng hạn như thoát vị đĩa đệm hoặc hẹp ống sống. Các xét nghiệm hình ảnh, như chụp cộng hưởng từ (MRI) cột sống, có thể giúp bác sĩ xác nhận chẩn đoán chính xác.

3.2. Những Rủi ro tiềm ẩn

Tạo hình đốt sống và tạo hình cột sống thường được coi là các thủ thuật an toàn, ít rủi ro. Tuy nhiên, trong một số trường hợp hiếm hoi, các biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra.

Các biến chứng này bao gồm:

• Nhiễm trùng
• Chảy máu
• Xi măng (PMMA) bị rò rỉ, có thể dẫn đến đau, ngứa ran, tê hoặc yếu (điều này phổ biến hơn đối với phẫu thuật đốt sống so với tạo hình bằng kyphoplasty)
• Thuyên tắc phổi do các hạt xi măng di chuyển đến phổi (hiếm gặp)
• Hẹp ống sống do rò rỉ xi măng vào khoang ngoài màng cứng (hiếm gặp)
• Tổn thương rễ thần kinh hoặc tủy sống dẫn đến tê liệt (cực kỳ hiếm)

3.3. Tạo hình đốt sống và tạo hình xương.

• Mục đích của tạo hình đốt sống và tạo hình:

Mục đích của phẫu thuật tạo hình đốt sống và tạo hình cột sống là giảm đau và cải thiện khả năng vận động ở những bệnh nhân bị gãy đốt sống bị tàn phế. Tạo hình cột sống cũng có thể giúp khôi phục một phần hoặc toàn bộ chiều cao của xương và do đó, cải thiện sự liên kết của cột sống.

Thông thường nhất, các thủ thuật này được sử dụng để điều trị gãy xương do nén do loãng xương. Ít phổ biến hơn, các thủ thuật được sử dụng để điều trị gãy xương do ung thư, chấn thương hoặc hoại tử xương. Các bác sĩ cho biết:

• Cách bước chuẩn bị tạo hình đốt sống:

Nếu người bệnh quyết định phẫu thuật tạo hình đốt sống hoặc tạo hình cột sống, bác sĩ sẽ cung cấp nhiều hướng dẫn trước khi phẫu thuật.

Những hướng dẫn này có thể bao gồm:

• Ngừng dùng một số loại thuốc một tuần trước khi làm thủ thuật (ví dụ: thuốc chống viêm không steroid, NSAID hoặc thuốc làm loãng máu).
• Ngừng ăn sáu giờ trước khi phẫu thuật.
• Sắp xếp để có người chở người bệnh về nhà sau khi phẫu thuật.
• Cần chuẩn bị khi vào ngày phẫu thuật:

Với cả phương pháp nong đốt sống và tạo hình cột sống, xi măng xương được tiêm vào đốt sống bị gãy. Kyphoplasty cũng bao gồm tạo một khoang bằng một quả bóng đặc biệt.

Đối với tạo hình kyphoplasty, người bệnh có thể thực hiện các bước sau vào ngày phẫu thuật:

• Khi đến nơi, người bệnh sẽ thay áo bệnh viện và y tá sẽ đặt ống truyền tĩnh mạch.
• Người bệnh sẽ được đưa vào phòng phẫu thuật, sẽ nằm úp mặt xuống bàn.
• Bác sĩ gây mê sẽ cho người bệnh thuốc để đưa người bệnh vào giấc ngủ.
• Bác sĩ phẫu thuật sẽ rạch (cắt) một đường nhỏ trên khu vực đốt sống bị gãy.
• Sử dụng hướng dẫn của tia X, bác sĩ phẫu thuật sẽ đưa một dụng cụ đặc biệt gọi là trocar (kim được bao quanh bởi một ống hẹp) vào một bên của đốt sống bị gãy.
• Một quả bóng đặc biệt sẽ được đưa qua trocar và bơm căng để tạo ra một khoang mở bên trong xương.
• Khi khoang mới được tạo ra, quả bóng sẽ bị xì hơi và được loại bỏ.
• Phẫu thuật viên sẽ bơm xi măng xương vào khoang và đóng vết mổ.
• Người bệnh sẽ tiếp tục nằm trên bàn mổ cho đến khi xi măng cứng lại (quá trình này mất vài phút).

Sau thủ tục kéo dài chưa đầy một giờ, người bệnh sẽ được đưa đến phòng hồi sức. Khi thuốc tê hết tác dụng, hầu hết bệnh nhân có thể về nhà ngay trong ngày.

• Sự hồi phục:

Một số người bệnh sẽ cảm thấy giảm đau tức thì sau khi phẫu thuật tạo hình đốt sống hoặc tạo hình cột sống. Nhưng với một số người khác giảm đau sẽ giảm dần trong vài ngày.

Trước khi người bệnh rời trung tâm phẫu thuật, bác sĩ sẽ cung cấp cho người bệnh các hướng dẫn khác nhau, chẳng hạn như:

• Chườm đá lên lưng (nếu cần) khi bị đau nhức liên quan đến thủ thuật.
• Trở lại các hoạt động bình thường (thường là ngay lập tức) và tránh các hoạt động gắng sức trong một khoảng thời gian (thường là sáu tuần)
• Theo dõi tình trạng với bác sĩ để kiểm soát loãng xương (nếu đó là nguyên nhân đằng sau gãy đốt sống của người bệnh).
• Chăm sóc dài hạn người bệnh:

Gãy đốt sống thường gặp, đặc biệt ở người cao tuổi, phụ nữ sau mãn kinh, trong đó bệnh loãng xương thường gặp. Do những cơn đau nghiêm trọng có thể gây tàn tật liên quan đến những vết gãy này, nên về lâu dài, việc ngăn chặn một ca gãy xương khác xảy ra là điều hợp lý.

Phòng ngừa gãy xương đốt sống liên quan đến loãng xương đòi hỏi phải tham gia vào các liệu pháp điều trị không dùng thuốc khác nhau.

Các liệu pháp này bao gồm:

• Thực hiện các bài tập chịu trọng lượng hàng ngày
• Đảm bảo cung cấp đủ canxi và bổ sung vitamin D
• Ngừng hút thuốc
• Uống rượu vừa phải
• Giải quyết các chiến lược để ngăn ngừa ngã (ví dụ: tránh dùng thuốc có nguy cơ cao, điều chỉnh các vấn đề về thị lực, v.v.)

Trong một số trường hợp, thuốc điều trị loãng xương, chẳng hạn như bisphosphonate, có thể được chỉ định.

Hiện nay, sàng lọc ung thư sớm được coi là biện pháp hoàn hảo trong việc phát hiện và điều trị kịp thời các loại ung thư. Giảm chi phí điều trị và nhất là giảm tỷ lệ tử vong ở người bệnh. Bệnh viện TWQĐ 108 luôn triển khai và giới thiệu tới khách hàng Gói Trung Tâm Tư Vấn Di Truyền và Sàng Lọc Ung Thư – Bệnh viện TWQĐ 108 giúp xét nghiệm gen, chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm các chất chỉ điểm sinh học phát hiện khối u sớm.

Lựa chọn Gói sàng lọc ung thư sớm tại Trung Tâm Tư Vấn Di Truyền và Sàng Lọc Ung Thư- Bệnh viện TWQĐ 108, khách hàng sẽ được:

• Chỉ một lần xét nghiệm gen có thể đánh giá về nguy cơ mắc của 16 loại ung thư phổ biến ở cả nam và nữ (ung thư phổi, ung thư đại trực tràng, ung thư vú, ung thư tuyến tụy, ung thư cổ tử cung, ung thư dạ dày, ung thư tiền liệt tuyến,....)
• Phát hiện sớm các dấu hiệu manh nha của ung thư thông qua chẩn đoán hình ảnh, nội soi và siêu âm.
• Thao tác khám đơn giản, cẩn thận và chính xác.
• Đội ngũ chuyên gia được đào tạo bài bản nghề, đặc biệt là về ung thư, đủ khả năng làm chủ các ca khám chữa ung thư.

Để được hỗ trợ, tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ với chúng tôi:

TRUNG TÂM TƯ VẤN DI TRUYỀN VÀ SÀNG LỌC UNG THƯ – BỆNH VIỆN TWQĐ108

Địa chỉ: số 1 Trần Hưng Đạo, Hai Bà Trưng, Hà Nội.

Hotline:0865.898.108

Email: cgc@benhvien108.vn

Website: http://sanglocungthu108.vn

Thời gian làm việc: 6h30 – 17h00, từ thứ 2 đến thứ 6

Nguồn tham khảo: vi1.m-almahdi.com